Tòa Án Hôn Phối Trong Thiên Niên Kỷ Mới
Giáo huấn của Giáo Hội Công Giáo nhấn mạnh hôn nhân Công Giáo là một Bí Tích, một biểu tượng của sự hiệp nhất giữa Chúa Kitô và Giáo Hội của Ngài. Là một giao ước thánh của đời sống và tình yêu, hôn nhân thật thiết yếu cho người Công Giáo. Giáo Hội bảo vệ và thăng tiến những quyền lợi căn bản của mỗi người Công Giáo.
Chúa Giêsu trao quyền xét xử cho Giáo Hội, như thế, vị giám mục trong giáo phận có bản quyền phán xét theo phương diện Giáo Luật, gồm cả Bí Tích Hôn Phối. Tòa Án Hôn Phối đươc Giáo Luật ủy quyền cho mỗi giáo phận trong Giáo Hội.
Giáo Hội Công Giáo đóng một vai trò rất quan trọng trong đời sống người tín hữu. Không có gì lạ lùng khi người chồng hoặc người vợ bất trung với người bạn đời và đi dan díu với một người khác; sự đổ vỡ của những cuộc hôn nhân có bí tích đã trở thành một việc thông thường hơn trong Giáo Hội. Với ảnh hưởng lan rộng vào từng nền văn hoá và sự tiến bộ về kỹ thuật, sự hiểu biết về tự do cá nhân giúp con người ngày nay ý thức hơn rằng ý niệm ly thân, ly dị và sự tuyên bố hôn nhân vô hữu hiệu là những lựa chọn có thể xảy ra.
Nhiều người bây giờ đang đặt những câu hỏi như, “Người Công Giáo có được ly dị không?” “Ly dị và tuyên bố hôn nhân vô hữu hiệu khác nhau như thế nào?” “Tuyên bố hôn nhân vô hữu hiệu có thể xẩy ra không khi người nam và người nữ kết hôn trong Giáo Hội?” “Phải giải thích như thế nào về đoạn Kinh Thánh, ‘Sự gì Thiên Chúa liên kết, loài người không được phân ly’?” “Giáo Hội có quyền tuyên bố một hôn nhân vô hữu hiệu không?” “Tòa Án Hôn Phối là gì?” “Có phải việc tuyên bố hôn nhân vô hữu hiệu sẽ trở thành một tập quán phổ thông trong thiên niên kỷ mới không?”
Vì sự sụp đổ của đa số các hôn nhân, ly dị đã trở nên thông thường hơn. Sự kiện con số người Công Giáo ly dị càng gia tăng đã khiến các giám mục và các linh mục phải nghĩ ra những phương pháp để ứng phó vấn đề cứu xét khá nhiều hồ sơ gởi đến các Tòa Án Hôn Phối.
Giáo Hội phải làm gì để đem lại ích lợi nhất cho cộng đồng dân Chúa, cách riêng cho những ai đang ở trong hoàn cảnh khó khăn này, bằng phương thế nào tốt nhất. Nhiều giám mục giáo phận đang tự hỏi, “Trong hoàn cảnh thực tế của giáo phận tôi, đang thiếu linh mục và thiếu những nhân viên được huấn luyện chuyên nghiệp để làm việc này, tôi phải làm gì để phục vụ dân Chúa cho tốt hơn?”
Trong phạm vi một trang không thể nào đề cập hoàn hảo đề tài nói trên. Những ngày tới đây, Ủy Ban Giáo Luật sẽ phổ biến nhiều đề tài liên quan đến Tòa Án Hôn Phối và Hôn Nhân (hữu hiệu/vô hữu hiệu) qua mạng lưới của Liên Đoàn Công Giáo tại Hoa Kỳ.